Collectie

Rijksmuseum Muiderslot

't Muyder Spoockje

In de 17e eeuw bestond er nog niet zoiets als sociale media. In plaats daarvan gebruikten ze pamfletten om hun mening met de rest van de wereld te delen. ’t Muyder Spoockje is zo’n pamflet. De volledige titel van het pamflet is: “’t Muyder Spoockje, ontdeckt aen haren Drost den Heer Gerard Bicker, zijnde een levendigh Discours tusschen een Muyenaer, en een Amsterdammer, over’tgene den Drost op syn Voyagie tusschen Muyden en Amsterdam is wedervaren.” Kortom: dit pamflet vertelt een fictief gesprek dat een spook op het Muiderslot heeft overhoord over de vluchtpoging van de nieuwe drost (bestuurder) Gerard Bicker. Na het overlijden van Pieter Corneliszoon (P.C.) Hooft, moet er een nieuwe drost voor Muiden komen. Deze taak komt terecht bij Gerard Andrieszoon Bicker. Bicker komt uit een zeer rijke en machtige regentenfamilie. Zo was zijn vader burgemeester van Amsterdam en medeoprichter van de VOC (Vereenigde Oostindische Compagnie). Bicker zelf werd niet zo serieus of ambitieus gevonden als zijn vader. Zo werd hij belachelijk gemaakt en ‘Dikke Bicker’ genoemd omdat hij meer dan 200 kilogram woog. Maar nadat zijn vader in de Amsterdamse stadsraad de eigenlijke opvolger (aangewezen door P.C. Hooft) Albert Burgh voor gek neerzette, werd Bicker rond 1650 toch benoemd als de nieuwe drost van Muiden. Pamfletten werden in de 17e eeuw ingezet om politieke personen op te hemelen. Zo werd na de komst van Bicker een pamflet verspreid waarin hij de deugdzaamste persoon in Muiden werd genoemd. Maar als je te veel werd opgehemeld, kwamen er al snel pamfletten die juist het tegendeel bewezen. Dit overkwam ook Bicker. In 1650, net nadat Bicker in het Muiderslot is ingetrokken, komt er een leger zijn kant op. Stadhouder Willem II was van plan om Amsterdam te belegeren. Om in Amsterdam te komen, moest het leger eerst langs het Muiderslot. Bicker verlaat het Slot en vaart snel naar Amsterdam om ze te waarschuwen. Ten minste, het gerucht ging al snel dat Bicker in grote paniek het Muiderslot zou hebben ontvlucht. Al schreeuwend: “Mannen, bescherm me toch, ze moeten mij hebben!” In ’t Muyder Spoockje wordt dan ook deze versie van het verhaal vertelt. Mét nog een paar extra beledigingen die de gehele familie Bicker bespot. Dat gaat volgens sommigen te ver. Wanneer niet veel later Willem Breeckveld, een Haagse drukker, wordt opgepakt en zijn medewerking aan het pamflet wordt ontdekt, wordt hij gestraft voor zijn gemene woorden. Hij moet aan de schandpaal met om zijn nek een bord waarop staat: “Valsche artijkel drukker”.

Ontdek meer objecten uit de collectie van dit museum